Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”
 

Magazyn ma 25 lat!

Rok 2019 jest dla nas rokiem wyjątkowym pod kilkoma względami. Po pierwsze, obchodzimy jubileusz 25-lecia istnienia – pierwszy zarejestrowany w sądzie numer czasopisma ukazał się bowiem w 1994 roku.

Początkowo wygląd Magazynu znacząco odbiegał od tego, czym możemy się pochwalić obecnie. Miał formę czarno-białego zeszytu z kolorową okładką i trafiał jedynie do sympatyków oraz członków nowo powstałej organizacji społecznej – Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra”. W aktualnym kształcie, już jako w pełni kolorowe czasopismo w formacie A4, ukazuje się dokładnie od 10 lat. Jest to więc drugi powód do świętowania. O kolejnych etapach zmian wizerunku czasopisma, a także składu redakcyjnego, można przeczytać w naszych wspomnieniach (zarówno na stronie salamandra.org.pl, jak i w numerze jubileuszowym 2/2013), które powstały z okazji 20-lecia Towarzystwa. Magazyn tworzą ludzie kochający przyrodę i równocześnie zaangażowani w jej ochronę. Sygnały od czytelników utwierdzają nas w przekonaniu, że tego rodzaju periodyk jest bardzo potrzebny, a zamieszczane na jego łamach treści (zarówno dla młodszych, jak i starszych odbiorców) cieszą się ciągłym zainteresowaniem. W tym roku mija również 15 lat, od kiedy przejęłam stery redakcyjne i z niekłamaną satysfakcją, choć czasami także wątpliwościami, prowadzę ten statek po burzliwym oceanie finansowej niepewności… Mamy więc co świętować i cieszymy się, że możemy to robić wraz z czytelnikami naszego czasopisma.

Od tego numeru postanowiliśmy zmienić numerację i połączyć dwa kolejne numery, aby pierwszy numer z danego roku ukazywał się na jego początku, a drugi w połowie. Wcześniejszy cykl wydawniczy nie był do końca czytelny i mogło to prowadzić do nieporozumień. W 2019 roku wyjdzie więc tylko obecny, łączony numer (1-2/2019) – jest on również obszerniejszy. Numeracja kolejnych zeszytów się jednak nie zmieni i każdy, kto zamówił prenumeratę, otrzyma tyle numerów, ile zamówił.

Obecne wydanie, jak wskazuje okładka, poświęcone jest w dużej mierze sowom – niezwykłym ptakom, na temat których powstało sporo, często bardzo krzywdzących (również dosłownie), przesądów. Staramy się odczarować te piękne zwierzęta i pokazać we właściwym świetle. Mamy nadzieję, że miłośnicy sowich opowieści oraz pięknych zdjęć nie będą zawiedzeni.

Nie zabrakło też tematów ogólnoprzyrodniczych, np. dotykających dzikości jako takiej i sposobów, a raczej celowości jej ochrony. Dotyczy to również fotografii przyrodniczej, która w przypadku zdjęć dużych drapieżników, mogących wejść w konflikt z człowiekiem, budzi coraz więcej kontrowersji. Należy więc zwrócić uwagę na jej etyczną stronę oraz wartość i rzeczywistą cenę takich obrazów.

Od tego numeru rozpoczynamy też nowy cykl – BOTANIKA OD KUCHNI – z przepisami kulinarnymi, które będzie można wykorzystać, przygotowując oryginalne i smaczne potrawy przy okazji poznawania różnych rodzimych gatunków roślin oraz siedlisk, w których występują. Zachęcamy do eksperymentów i dzielenia się z naszą redakcją swoimi, najlepiej sprawdzonymi przepisami i pomysłami na dzikie dania.

Zapraszamy do lektury i czekamy na opinie, komentarze, a także propozycje zmian.

Adriana Bogdanowska

Zapraszamy na XVIII Zlot Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej

W ostatnią sobotę kwietnia przy sali wiejskiej w Słońsku (na terenie Parku Narodowego „Ujście Warty”) spotkają się obywatele Rzeczpospolitej Ptasiej na dorocznym Zlocie, aby wspólnie świętować w szczycie ptasiego sezonu na nadwarciańskich rozlewiskach. Organizatorzy imprezy jak zwykle zapewniają w tym dniu wiele atrakcji. Jest to też doskonała okazja, aby zostać pełnoprawnym obywatelem ptasiej republiki i otrzymać paszport ze specjalnie przygotowaną na tę okazję pieczątką przedstawiającą skrzydlatego mieszkańca Rzeczpospolitej Ptasiej. W tym roku jest nim tajemniczy mieszkaniec szuwarów − wodnik.

Uczestnicy Zlotu wzorem lat ubiegłych będą mogli wziąć udział w spotkaniach plenerowych i wielu ciekawych imprezach edukacyjnych, m.in. wycieczkach ornitologicznych, autorskich prezentacjach zaproszonych gości czy warsztatach plastycznych. Kulminacyjnym punktem programu jest nadanie honorowego obywatelstwa RP oraz mianowanie Ambasadora (dwa lata temu tym zaszczytnym tytułem została uhonorowana redaktor naczelna Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA − Adriana Bogdanowska) oraz wybory ptaka kolejnego roku. W przerwach będzie można zapoznać się z bogatą ofertą twórczą i wydawniczą dotyczącą ptaków i nie tylko.

Szczegóły i dokładny program imprezy znajduje się na stronie Towarzystwa Przyjaciół Słońska „Unitis Viribus” oraz na fejsbukowym fanpejdżu i załączonym plakacie.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje Zlotowi Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej po raz dziewiąty.

Serdecznie zapraszamy!

EKO KRAINA - PTAKI w Tarnogórskim Centrum Kultury

Eko Kraina to cykl wydarzeń realizowanych w Tarnogórskim Centrum Kultury już od kilku lat. Celem tego autorskiego projektu jest zwiększenie świadomości ekologicznej przez pryzmat najróżniejszych zagadnień. Tegoroczna edycja poświęcona będzie ptakom – ich pięknu i sposobom ochrony.

Wraz z organizatorami zapraszamy do poznania wyjątkowego ptasiego świata. W programie znajdą się m.in. spotkania z ornitologami, wyprawy w plener (w tym także… nocna w poszukiwaniu sów), warsztaty dla dzieci, młodzieży i całych rodzin, prelekcje i seanse filmowe. Artystyczną oprawą wydarzenia będzie wystawa dzieł malarskich poświęconych ptakom jako symbolom.

Wstęp na wszystkie imprezy: bezpłatny

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA objął patronatem Eko Krainę

PROJEKT ANTARKTYKA pod patronatem SALAMANDRY

Projekt Antarktyka to przedsięwzięcie o charakterze artystyczno-edukacyjnym (fotograficzno-rysunkowe) o skrajnie dwoistym obliczu. Przeciwstawny charakter projektu wynika z tego, że jego efektem będą dwa, zupełnie różne dzieła, które mają jednak stanowić komplementarną całość. Jedną z publikacji będzie ekskluzywny, kolekcjonerski album fotograficzny, wydany w limitowanej, numerowanej serii, przeznaczony dla dojrzałego odbiorcy – konesera sztuki i fotografii. Drugą będzie ilustrowana książka dla dzieci, poruszająca zagadnienia środowiskowe i ekologiczne.

Inspiracją do wydania publikacji była ponad miesięczna wyprawa fotograficzno-nurkowa do Antarktyki. W ten najdalej na południe wysunięty kraniec świata, autor Projektu, Wojciech Nawrocki, wybrał się na pokładzie jachtu żaglowego SELMA Expeditions wraz z Aquadiver.pl - organizatorem wyprawy nurkowej.

Cieszy nas pro-środowiskowy i pro-edukacyjny charakter planowanego „Projektu Antarktyka”, nad którym Patronat Naukowy objęli uznani naukowcy. Szczególnie, że jego zwieńczeniem ma być ilustrowana książka dla dzieci, obrazująca ważne zagadnienia i ciekawostki przyrodnicze dotyczące Antarktyki i jej zwierzęcych mieszkańców oraz aspekty środowiskowe o zasięgu globalnym. Dlatego z przyjemnością postanowiliśmy objąć patronatem tą cenną inicjatywę.

Z niecierpliwością czekamy na efekty pracy i zaangażowania pomysłodawcy, a zarazem głównego realizatora projektu, Wojtka Nawrockiego, który przygotowanie tej publikacji od strony rysunkowej powierzył wybitnym ilustratorom: Marcinowi Leśniakowi – ilustratorowi książek dla dzieci oraz Markowi Kołodziejczykowi – ilustratorowi przyrody.

Liczymy na owocną współpracę przy publikowaniu ciekawych artykułów tematycznych na łamach naszego czasopisma.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA objął patronatem PROJEKT ANTARKTYKA

„(U)chwyć naturę!” - konkurs fotograficzny

 

Przyroda budzi się do życia wraz z cieplejszym tchnieniem wiosny.  Przebiśniegi, krokusy, pierwsze zielone liście... Wszystko zaczyna się od nowa, wszystko odżywa, zachwyca nas swoim pięknem, warto zatrzymać te chwile. Jeśli uczysz się lub studiujesz na terenie województwa lubelskiego, możesz wziąć udział w konkursie.

„(U)chwyć naturę!” to konkurs fotograficzny organizowany przez Studenckie Koło Fotografii Przyrodniczej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Konkurs ma na celu promowanie polskiej natury oraz zwrócenie uwagi na jej piękno i ochronę. 

Jeśli kochasz przyrodę i uwieczniasz ją na fotografiach, jest to idealna okazja, by podzielić się swoimi kadrami. Udział w konkursie jest bezpłatny, a każdy uczestnik może wysłać maksymalnie trzy prace. Zdjęcia zostaną ocenione w dwóch kategoriach, a podział ten obejmuje uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów szkół wyższych z województwa lubelskiego.

Na laureatów konkursu czekają nagrody rzeczowe. Przyjmowanie zgłoszeń trwa od 25 marca do 5 maja 2019 roku. Prace należy przesłać razem z wypełnionym formularzem na adres Koła: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Wszystkie ważne informacje i szczegóły wysłania prac znajdziecie w regulaminie, który znajduje się pod tym adresem: www.skfp.umcs.pl.

Nagrodzone i wyróżnione fotografie zostaną umieszczone na stronie Studenckiego Koła Fotografii Przyrodniczej UMCS, na fanpage’u Koła oraz na wystawie pokonkursowej. Wernisaż wystawy odbędzie się 17 maja 2019 r. w Galerii „Pod Palmą” na Wydziale Biologii i Biotechnologii UMCS.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje konkursowi.

GDZIE TEN SSAK? Wysil wzrok!

Książka „Gdzie ten ssak?” z serii Wysil wzrokktórej głównym założeniem jest nauka poprzez zabawę, a przy okazji rozbudzanie ciekawości światem przyrody, wzbogacanie wiedzy, uczenie szacunku do przyrody, rozwijanie słownictwa oraz kreatywności, jest już dostępna w sprzedaży.

Książka „Gdzie ten ssak?”:

  • * zawiera zachwycające, realistyczne ilustracje
  • * przedstawia frapujące informacje o ponad 70 gatunkach ssaków
  • * uczy rozróżniania najpopularniejszych gatunków
  • * zawiera 7 plansz na spostrzegawczość
  • * proponuje grę edukacyjną Zwierzęca ekspedycja
  • * prezentuje tropy wybranych ssaków
  • * podpowiada, jak obserwować ssaki
  • * obejmuje odpowiedzi do plansz na spostrzegawczość
  • * jest pięknie wydana w twardej, uszlachetnionej oprawie i dużym formacie (255 × 310°mm)

Autorem tekstu oraz ilustracji jest niekwestionowany miłośnik i znawca przyrody – Dawid Kilon: biolog z wykształcenia, który ukończył także ochronę środowiska. Rysownik i grafik. Głównym przedmiotem jego zainteresowań są ptaki, ale podczas licznych podróży lubi obserwować również inne zwierzęta, w tym ssaki morskie. Nie rozstaje się z aparatem fotograficznym. Przyrodę napotkaną w terenie odzwierciedla w domowym zaciszu przy pomocy kredek (pasteli suchych). Realizator kilkudziesięciu projektów o charakterze edukacyjnym. Animator przyrody prowadzący liczne krajowe oraz zagraniczne wycieczki przyrodnicze.

Zarówno Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA, jak i Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody "Salamandra" patronują temu wydawnictwu.

Więcej o publikacji na stronie wydawcy: www.awm.waw.pl

MAMY JUŻ prawie 25 LAT!

Jesienno-zimowy numer Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA trafił właśnie do sprzedaży (można go znaleźć na półkach Empików w dziale Hobby oraz siedzibie PTOP „Salamandra”). Ruszyła też wielka wysyłka do prenumeratorów oraz członków Towarzystwa, również poza granice naszego kraju.

Pod koniec 2018 roku Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra” − wydawca Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA − obchodziło jubileusz 25-lecia działalności na rzecz przyrody. Rocznica ta była również udziałem naszego czasopisma, choć oficjalnie 25 lat upływa nam w 2019 roku, bo pierwszy zarejestrowany numer naszego czasopisma ukazał się w roku 1994.

W październiku 1993 roku, wraz z narodzinami nowej organizacji społecznej, wydany został numer zerowy Biuletynu z informacjami na jej temat. Była to jedna kartka A4 złożona na pół. Numer pierwszy, drukowany już profesjonalnie, w poręcznym formacie B5, pojawił się rok później. Jego objętość również nie była imponująca (16 stron plus okładka), ale znalazły się w nim artykuły przyrodnicze i relacje z pierwszych działań Towarzystwa. Zapoczątkowaliśmy formułę, którą kontynuujemy do dziś. Aż do roku 2002 był to czarno-biały Biuletyn PTOP „Salamandra” z kolorową okładką, dostępny głównie dla członków i sympatyków Towarzystwa, jednak wysoko oceniany pod względem merytorycznym, edukacyjnym i edytorskim. W roku 2003, zdopingowani pierwszą okrągłą rocznicą 10-lecia „Salamandry”, postanowiliśmy zmodyfikować formę czasopisma, dostosowując ją do zmieniających się możliwości edycyjnych i wymagań czytelników. Staraliśmy się znacząco uatrakcyjnić nasze wydawnictwo przy zachowaniu poprzedniego formatu i poziomu. Pod koniec 2003 roku w sądzie został zarejestrowany półrocznik o nazwie SALAMANDRA Magazyn Przyrodniczy. Odtąd dwa razy do roku ukazuje się jako w pełni kolorowe czasopismo o zasięgu ogólnopolskim. Od 2004 roku już pod moimi skrzydłami jako redaktor naczelnej, a więc i ja, wraz z Magazynem, będę obchodziła okrągły jubileusz 15-lecia dowodzenia tym okrętem. W drugiej połowie 2009 roku nastąpił kolejny przełom − Magazyn zmienił układ treści i szatę graficzną, a także format na popularniejszy A4. Cały czas stopniowo zwiększa też swoją objętość (niemal z numeru na numer), podając nie tylko więcej informacji, ale i zdjęć najlepszych fotografów przyrody.

W jaki sposób zaakcentujemy wszystkie te rocznice? Pomysłów mamy sporo, a czas pokaże, które uda się zrealizować. Przede wszystkim chcielibyśmy poszerzyć skład redakcji i zwiększyć częstotliwość ukazywania się kolejnych numerów. Marzymy o tym, by stać się kwartalnikiem…

Rozważamy także wydanie książeczki ze wszystkimi do tej pory wydanymi komiksami. Niestety – przy przygotowywaniu tego numeru zadziałały siły wyższe, które uniemożliwiły realizację tradycyjnej historii obrazkowej – przepraszamy wszystkich miłośników tego gatunku. Mamy jednak gorącą nadzieję, że jest to sytuacja wyjątkowa i w następnych numerach będziemy kontynuowali ten cykl, lubiany nie tylko przez najmłodszych czytelników.

Zapraszam do lektury kolejnego numeru. Choć część artykułów nie napawa optymizmem, ciągle pozostajemy zachwyceni światem przyrody, starając się w przejrzysty i zrozumiały sposób przedstawiać jego piękno i skomplikowane zależności, które w nim panują…

Adriana Bogdanowska

SZTUKA NATURY 2018 – toruńskie święto fotografii i filmu przyrodniczego

Międzynarodowy Festiwal Fotografii i Filmu Przyrodniczego „Sztuka Natury” na trwałe wpisał się już w jesienne kalendarium toruńskich wydarzeń. Tegoroczna, jedenasta edycja oficjalnie rozpocznie się w piątek wieczorem 23 listopada w Centrum Kultury Dwór Artusa, a zakończy w niedzielę 25 listopada w godzinach popołudniowych w Akademickim Centrum Kultury i Sztuki „Od Nowa”. W poniedziałek i wtorek (19–20 listopada) pod szyldem Festiwalu w dwóch sąsiednich miejscowościach (Włocławku i Bydgoszczy) odbędą się wernisaże wystaw i prezentacje pokazów multimedialnych nagrodzonych podczas poprzednich edycji festiwalowych konkursów, a także warsztaty makrofotografii.

Podczas uroczystego otwarcia Festiwalu zostaną ogłoszone wyniki konkursu fotograficznego oraz pokazów multimedialnych i wręczone nagrody. Wręczona zostanie również nagroda specjalna za znaczący wkład w rozwój polskiej fotografii i filmu przyrodniczego. Gośćmi specjalnymi w tym dniu będą Grzegorz i Tomasz Kłosowscy – uznani fotografowie oraz propagatorzy walorów przyrodniczych Bagien Biebrzańskich, które umiłowali i promowali jeszcze przed powstaniem Biebrzańskiego Parku Narodowego, autorzy wielu albumów i poradników, a także okraszonych zdjęciami publikacji prasowych, współprowadzący i współautorzy programów telewizyjnych poświęconych przyrodzie Polski.

W kolejnych dwóch dniach odbędą się spotkania z zaproszonymi gośćmi, którzy zaprezentują swoją twórczość fotograficzną i filmową zarówno na scenie, jak i podczas wernisaży licznych wystaw. Na niedzielę przewidziane jest spotkanie z producentem i współtwórcą filmu „50 cm życia”, opisującego historię nawodnienia bagna i pierwszego na świecie streamingu z gniazda żurawia – Piotrem Dziełakowskim. Finałowym punktem programu jest spotkanie z gościem specjalnym Festiwalu, którym będzie Ferenc Bilek z Filmdzsungel Stúdió i polska premiera filmu „Żurawie w przestworzach”.

Program Festiwalu jest bardzo bogaty i na pewno każdy znajdzie w nim coś interesującego dla siebie.

Wraz z organizatorami Festiwalu: Dyrektorem Adamem Adamskim, Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Wydziałem Środowiska i Zieleni Urzędu Miasta Torunia oraz Polskim Zrzeszeniem Inżynierów i Techników Sanitarnych Oddział Toruń zapraszamy na tę wyjątkową, przyrodniczo-artystyczną ucztę.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA po raz siódmy patronuje Sztuce Natury.

Więcej na temat Festiwalu: www.sztukanatury.pl

Trzy Sztuki w Antarktyce - pierwsza polska książka z najzimniejszego miejsca na Ziemi

900 dni przygotowań, 30 000 kilometrów, 3 sztuki, 3 cele artystyczne, 7 śmiałków

Sztuka jest jak dzika przyroda: nieprzewidywalna, nie zna granic i stanowi nieskończone źródło inspiracji

12 lutego 2017 roku rozpoczął się pierwszy w historii artystyczny rejs polskich twórców do Antarktyki – Trzy Sztuki w Antarktyce, a już dziś możemy się cieszyć wyjątkową książką opisującą to bezprecedensowe przedsięwzięcie w polskiej kulturze, sztuce i świecie mediów, które było na bieżąco transmitowane na antenie Programu Trzeciego Polskiego Radia. Uczestnicy, między innymi muzyk Adam Nowak, dziennikarz Paweł Drozd oraz fotograf i pomysłodawca wyprawy Bartosz Stróżyński, postawili przed sobą kilka bardzo ambitnych celów artystycznych. Filarami projektu były film, muzyka i fotografia. W trakcie wyprawy zrealizowano pierwszy w historii koncert polskiego artysty w Antarktyce, powstał film dokumentalny oraz wystawa fotografii, które autor prezentuje także w tej książce.

   

Publikacja stanowi nie tylko syntezę działań artystycznych, ale także przedstawia kulisy przedsięwzięcia od momentu powstania idei przez kilkuletni bagaż doświadczeń autora prowadzących do spełniania artystyczno-podróżniczego marzenia. Zanim myśl o wyprawie przerodziła się w projekt, a projekt w ekscytującą przygodę i misję artystyczną, musiało upłynąć sporo wody i kilka lat przygotowań, zbierania ekipy, poszukiwania sprzętu i sponsorów. Książka to także, a może przede wszystkim, historia uczestniczących w wyprawie ludzi, ich osobiste doświadczenia, wzloty i upadki, sukcesy i porażki. Autor dzieli się z czytelnikami wspomnieniami, słowami i obrazami. Nawet uczestnicy rejsu mogą być zaskoczeni niektórymi fragmentami tej książki!

Wyprawa Trzy Sztuki w Antarktyce miała wpłynąć na ludzi niecodziennymi, trochę ekstrawaganckimi działaniami artystycznymi i przy ich okazji skierować uwagę odbiorców na Antarktykę, zostawić w nich jej ślad i energię tego miejsca. Jeśli choć najdrobniejsze ziarenko, cokolwiek, co jest związane z Antarktyką, zostało zasiane w ludzkich duszach, to najważniejszy cel wyprawy został osiągnięty.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA jest patronem medialnym książki oraz wyprawy.

Więcej o publikacji na stronie wydawcy: https://bezdroza.pl

Ptaki Parku Narodowego "Ujście Warty" – konkurs ornitologiczny dla uczniów województwa lubuskiego

Park Narodowy Ujście Warty już po raz dziesiąty organizuje konkurs ornitologiczny zatytułowany „Ptaki Parku Narodowego Ujście Warty”. Konkurs skierowany jest do młodzieży klas VII–VIII szkół podstawowych północnej części woj. lubuskiego. Zwycięzca otrzyma tytuł Młodego Ornitologa Roku 2018 oraz lornetkę. 

W konkursie będzie można sprawdzić zarówno wiedzę teoretyczną (testy), jak i praktyczną. Obejmować on będzie zagadnienia związane z gatunkami ptaków charakterystycznych dla PN „UW”, w szczególności wiadomości o siedliskach, ochronie, występowaniu, gniazdowaniu oraz żerowaniu ptaków, a także zagadnienia dotyczące biologii ptaków takie jak: przystosowania do lotu czy budowa morfologiczna. Część praktyczna dotyczyć będzie np. rozpoznawania pospolitych i typowych dla PN „UW” gatunków ptaków, identyfikacji głosów czy gniazd ptasich itp. 

Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi 14 listopada. Tego dnia do rywalizacji stanie 36 laureatów  eliminacji wewnątrzszkolnych. Wszystkim życzymy powodzenia!

Wydarzenie objęte jest patronatem Lubuskiego Kuratora Oświaty oraz patronatem medialnym Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA. Ponadto Park Narodowy „Ujście Warty” jako organizator, wystąpił z wnioskiem do Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego o przyznanie laureatom punktów kuratoryjnych do rekrutacji do szkół ponadpodstawowych.

Wybór numeru

Aktualny numer: 2/2023