OGÓLNOPOLSKA KAMPANIA NA RZECZ OGRANICZENIA NIELEGALNEGO HANDLU OKAZAMI GATUNKÓW ZAGROŻONYCH WYGINIĘCIEMWybierasz się na zakupy?
Zamierzasz kupić żywego żółwia, papugę lub przywieźć pamiątkę wykonaną z rogu nosorożca lub kości słoniowej z wyprawy do Afryki? Zastanów się, co robisz – kupując, możesz przyczynić się do wymierania gatunków na świecie. Nie robi to na Tobie wrażenia? Zastanów się raz jeszcze – kupując okaz chronionego gatunku o nielegalnym czy nieudokumentowanym pochodzeniu lub wwożąc taki okaz bez odpowiednich zezwoleń na teren Unii Europejskiej, narażasz się na poważne kłopoty. Zgodnie z polskimi przepisami czyny takie traktowane są jako przestępstwa, za które grozi do pięciu lat pozbawienia wolności!
Warto wiedzieć, że wiele gatunków, w tym również tych stosunkowo popularnych w handlu, podlega ograniczeniom w obrocie na terenie całej Unii Europejskiej. Łącznie ochroną objętych jest ponad 5000 gatunków zwierząt. Są to m.in.: wszystkie naczelne (w tym popularne i lubiane przez dzieci małpki sajmiri, kapucynki czy marmozety), wszystkie kotowate (oczywiście z wyjątkiem formy udomowionej kota), słonie (czyli także wszelkie produkty wykonane z tych zwierząt – nie tylko z kości słoniowej, ale także z ich skóry czy włosów), prawie wszystkie papugi (z wyjątkiem nierozłączki czerwonoczelnej, aleksandretty obrożnej, nimfy oraz papużki falistej), gwarek, wiele gatunków dzioborożcy, wszystkie ptaki drapieżne, wszystkie sowy, wszystkie gatunki pytonów oraz boa, wszystkie żółwie lądowe, morskie oraz wiele wodno-błotnych (w tym popularny żółw czerwonolicy), większość kameleonów, wszystkie gekony dzienne z rodzaju Phelsuma, wszystkie krokodylowate, wiele gatunków kolorowych żab z lasów tropikalnych (m.in. wszystkie drzewołazowate z rodzajów Phyllobates, Dendrobates, Epipedobates), aksolotl meksykański, wszystkie jesiotrokształtne (w tym również ceniony czarny kawior pochodzący od tych ryb oraz jego podróbki wykonane z ich mięsa), wszystkie koniki morskie, wszystkie ptaszniki z rodzaju Brachypelma, skorpion cesarski i wiele, wiele innych. Pełną listę gatunków objętych ograniczeniami na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi znaleźć można w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 407/2009 z dnia 14 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi.
Po co to wszystko?
Nieograniczone pozyskiwanie roślin i zwierząt ze środowiska naturalnego to jedna z głównych przyczyn wymierania gatunków na świecie. Miliony okazów wydartych przyrodzie przez kłusowników, kolekcjonerów, czy traperów sprzedawane są zarówno na rynkach lokalnych, jak i międzynarodowych. Jak podaje organizacja TRAFFIC, tylko w roku 2005 wartość legalnego handlu okazami dzikich gatunków roślin i zwierząt na terenie samej Unii Europejskiej szacowana była na 93 miliardy EURO! W latach 2000-05 na teren Wspólnoty legalnie sprowadzono 3,4 miliona skór jaszczurek, 2,9 miliona skór krokodylowatych oraz 3,4 miliona skór węży należących do gatunków ujętych w załącznikach CITES. W samym roku 2006 na teren Unii wwieziono ponad 130 tysięcy żywych legwanów zielonych, ponad 55 tysięcy pytonów królewskich czy blisko 35 tysięcy żółwi stepowych.
Co robić żeby NIE DAĆ PLAMY i nie zaszkodzić przyrodzie i sobie?
Przed kupnem chronionego zwierzęcia ZAWSZE należy zastanowić się, czy rzeczywiście koniecznie chcemy wejść w jego posiadanie. ZAWSZE należy pamiętać, że przedstawiciele dzikiej fauny najlepiej wyglądają i czują się w swoim środowisku naturalnym.
Kupując chronione okazy ZAWSZE upewniajmy się, że ich pochodzenie jest legalne. Jeśli nie jesteś pewny, czy dany gatunek jest objęty ograniczeniami w handlu, możesz sprawdzić to w odpowiednim rozporządzeniu UE lub skorzystać z wyszukiwarki udostępnionej na oficjalnej stronie UE.
Jeśli kupujesz płaza, gada, ptaka lub ssaka należącego do gatunków ujętych w aneksach A lub B do rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97, w ciągu 14 dni od daty zakupu zobowiązany jesteś do ich rejestracji w starostwie powiatowym odpowiednim pod względem przetrzymywania zwierzęcia. Rejestrując zwierzę w starostwie trzeba przedstawić dokumenty potwierdzające jego legalne pochodzenie – należy więc ZAWSZE zadbać, by otrzymać je od sprzedającego. Dotyczy to także ryb i bezkręgowców (których się nie rejestruje), gdyż w przypadku ich dalszej sprzedaży lub sprzedaży ich potomstwa trzeba móc w razie kontroli wykazać ich legalne pochodzenie.
W odniesieniu do zwierząt z Aneksu A oraz wszelkich wykonaych z nich produktów (z wyjątkiem niektórych gatunków ptaków z Aneksu X do rozporządzenia Komisji nr 865/2006 oraz niektórych przedmiotów wykonanych przed 1 czerwca 1946 r.) jedynym dokumentem uprawniającym do sprzedaży, kupna czy jakiegokolwiek innego zarobkowego wykorzystania jest specjalne unijne świadectwo zwalniające z zakazów, które w Polsce wydaje Minister Środowiska.
Przed przewiezieniem w granicach Unii Europejskiej jakiegokolwiek żywego zwierzęcia z gatunku zamieszczonego w Aneksie A, którego pochodzenie jest inne niż urodzenie i wyhodowanie w niewoli zgodnie z zasadami prawa Unii Europejskiej (art. 54 rozporządzenia Komisji nr 865/2006), trzeba uzyskać specjalne świadectwo unijne zezwalające na przewóz, które odpowiednie organy (w Polsce – Minister Środowiska) wydają po sprawdzeniu, czy w miejscu docelowym są spełnione odpowiednie warunki dla danego zwierzęcia.
Chcąc przewieźć przez granicę Unii Europejskiej jakiekolwiek okazy z gatunków zamieszczonych w załącznikach CITES lub aneksach do rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 (np. przywieźć przedmiot zakupiony poza Unią) ZAWSZE należy się wcześniej upewnić, jakie zezwolenia, świadectwa lub zgłoszenia są w danym przypadku konieczne, trzeba uzyskać te dokumenty i bezwzględnie przestrzegać wszystkich związanych z takim przewozem zasad i procedur.
